December, feestmaand, maand van verbinding. Ik word een beetje beschouwend in december, hoe gaat het eigenlijk met ons in Nederland? Het antwoord daarop is voor velen totaal anders dan vorig jaar. Wij worden geraakt door crisissen die wij het hoofd moeten bieden. Laten we elkaar daarom opzoeken en waar nodig een helpende hand bieden.
Ik vertel u graag over Hanneke, een vriendin van mij. Ik had haar jaren niet gezien. Tot ze mij onlangs belde en zei dat ze ziek is. Dat ze niet lang meer te leven heeft. Ik aarzelde niet en ben naar haar toegegaan. Onze vriendschap bleek niet aan warmte, humor en liefde te hebben ingeboet. Hanneke, mondig en autonoom, wil van de hoed en de rand weten over haar ziekte. Het internet geeft haar veel informatie en ze bevraagt haar artsen grondig. Ze treedt op als een gelijkwaardige gesprekspartner en verlangt eerlijkheid over haar situatie. Regelmatig raadpleegt ze haar online dossier. ‘Ik moest in mijn dossier lezen dat ik uitbehandeld was’, zei Hanneke. ‘Hoe kan dit?’ Ze moest flink strijd leveren om duidelijkheid te krijgen. Haar man Albert verzorgt haar liefdevol en is een toegewijd mantelzorger. ‘Maar de regie behoud ik zoveel mogelijk zelf’, zegt Hanneke met een knipoog naar Albert.
Nemen we de tijd om werkelijk contact aan te gaan? Wat heeft de ander nodig, maar ook wat heb ik nodig? Die vragen zijn niet alleen relevant voor onze dierbaren. Wanneer iemand vanwege ziekte of anderszins in contact komt met de zorg zijn die vragen minstens zo relevant. Mantelzorgers die de juiste zorg willen regelen raken verdwaald in zorgland. Worden geconfronteerd met vragen waarop ze, hoe noodzakelijk die ook zijn, soms nog geen antwoord weten.
Zo zoekt Mathilda passende dagbesteding voor haar man Nico die een herseninfarct kreeg. Spreken en schrijven gaat moeilijk en schilderen, zijn lust en zijn leven, is (nog) niet mogelijk. Nico gaat na revalidatie naar huis. ‘Zullen we Nico aanmelden voor dagbesteding?’ Dat wist Mathilda nog niet, maar tijd om na te denken was er niet. Voor ze het wist zat Nico ‘daar in het kleine café aan de haven’ mee te zingen bij de dagbesteding. Goed bedoeld, maar absoluut niet passend bij Nico. Ze heeft hem daar weggehaald en mij gebeld. ‘Ila, kun je ons helpen iets te vinden dat bij passend is voor Nico?’ ‘Dat zingevend is voor hem en mij ontlast?’ Kostbare tijd is verloren gegaan doordat de juiste vragen niet gesteld zijn. Is Nico écht gezien en Mathilda, als mantelzorger, écht gehoord?
Ondanks dat er in ons land van alles piept en kraakt, hoor ik gelukkig ook prachtige verhalen van mantelzorgers en zorgverleners die het gelukt is om met elkaar een goed gesprek aan te gaan. Medewerkers van instanties of organisaties die buiten de kaders durven denken en doen, waardoor een aanvraag sneller afgehandeld wordt. Betrokken medewerkers en zorgverleners, die zijn er echt! Dat zijn de verhalen die mij hoopvol stemmen, want uiteindelijk willen we allemaal dat men ons ziet en hoort.
Ik wens u fijne kerstdagen en een mooi 2023!
De namen zijn om privacyredenen gefingeerd.